Sức mạnh tiềm ẩn của Thiết Lập

bởi Morning's Ears

Chia sẻChia sẻChia sẻ
Ngày đăng Saturday, December 17th, 2016

Tôi nói thôi, bạn đừng bao giờ cho rằng các thiết lập chỉ đơn giản được dùng để khiến người đọc nhận biết về một địa điểm hay vị trí cụ thể nào đó trong câu chuyện mà thôi, thay vào đó, bạn phải ý thức được bản thân đang nắm trong tay một phương tiện mạnh mẽ với khả năng đáng kinh ngạc giúp tạo ra một cảnh tượng thị giác chứ không phải chỉ là những lời kể mà thôi. Có thể bạn vẫn còn đang mù mờ, nhưng thực sự là với một thiết lập đủ mạnh, một tác giả có thể khiến người đọc hòa mình vào dòng thời gian hoặc những quá trình chuyển đổi địa điểm trong câu chuyện để người đọc được tham gia đồng hành cùng nhân vật trong truyện thông qua những suy diễn của họ. Trên hết, ý nghĩa chân chính của thao tác thiết lập bối cảnh chính là để thu hút người đọc và khiến họ chìm đắm càng sâu hơn vào câu chuyện của bạn.

Thông thường thì mức độ chi tiết của các thiết lập bối cảnh sẽ tùy thuộc vào thể loại truyện mà bạn đang viết. Các tác giả Sci-fi (Khoa Học Viễn Tưởng) và Fantasy (Ảo Tưởng) thường được nhận định nhờ vào cách mà họ xây dựng thế giới truyện, sáng tạo ra các không gian sinh động với những vùng miền mới lạ và những giống loài sinh sống tại đó. Bạn hãy liên tưởng tới Hogwarts trong truyện Harry Potter, vùng Trung Địa (Middle – Earth) trong Chúa Nhẫn của Tolkien, hoặc thế giới tương lai trong Đấu Trường Sinh Tử của Suzanne Collins hoặc các tiểu thuyết thành công khác có tính chất tương tự. Trong khi đó các tác phẩm tiểu thuyết thuộc thể loại trinh thám kinh dị của Harlan Coben lại lựa chọn những bối cảnh ở mức độ tối giản nhưng thâm nhập lòng người – nhân vật của ông có thể xuất hiện một địa điểm ở bất kỳ trong lòng thành phố New Jersey chẳng hạn – song các phương án dàn dựng môi trường dành cho những con người bình thường đó lại đủ phức tạp tới mức hiệu quả chúng thể hiện ra những hiệu quả vượt xa so với ý nghĩa ban đầu rằng nội dung câu chuyện phải diễn ra tại một địa điểm cụ thể đã được biết tới.

Bí quyết trong vụ này là bạn phải biết cách định hướng và ghi nhớ về thành phần độc giả trong quá trình viết, đồng thời phải luôn duy trì nhận thức được mục đích của việc thiết lập bối cảnh. Bạn chưa có hình dung rõ ràng về cách thức để thực hiện những điều này? Thực ra cũng không khó lắm, bạn có thể có một khởi đầu dễ dàng thông qua việc đọc nhiều thêm một chút về thể loại mà bạn đang tiến hành viết (Mặc dù về lâu về dài thì điều này sẽ trở nên không có lợi với bạn, nhưng hiện chúng ta đang ở giai đoạn khởi đầu thôi nên chưa cần thiết phải quan tâm tới chuyện đó). Có một điều luôn khiến tôi kinh ngạc trong các cuộc thảo luận với những người viết khi nhận được bản thảo của họ, khi mà tôi hỏi họ mấy vấn đề kiểu như: “Bạn đang đọc những thể loại sách nào?” hoặc “Bạn đã đọc cuốn nào trong thể loại này hồi năm ngoái?” Và thường thì câu trả lời sẽ là: “Tôi bận lắm, lấy đâu thời gian rảnh ra mà đọc chớ.” hay khiếp đảm hơn, họ liệt kê ra những cuốn sách đã được xuất bản từ 10 hay 20 năm trước, vào một thời kỳ mà các bối cảnh văn học diễn ra ở một nhịp độ hoàn toàn khác so với hiện nay. Về mặt đại khái thì điều này nó cũng giống như việc bạn coi một chương trình truyền hình được sản xuất từ 10 hay 20 năm trước vậy. Ngay cả khi nó là chương trình mà bạn rất yêu thích thì sự thực vẫn là bạn sẽ khó mà có đủ kiên nhẫn để ngồi theo dõi từ đầu tới cuối mà không mảy may có ý định nhấn nút tua nhanh để coi cho lẹ.

1. Hiểu rõ tầm quan trọng của các chi tiết.

Tôi sẽ lấy một ví dụ nhỏ từ tác phẩm Sci-fi mới nhất – Sao Mai (Morning Star) của nhà văn Pierce Brown phát hành vào năm 2016:

Sau khi khởi hành được cỡ nửa tiếng, toa xe của chúng tôi dừng lại ở rìa ngoài một cụm nhà xưởng hoang vắng của lowColor nơi hàng ngàn công nhân từ các Khu Xếp vẫn nhộn nhịp lui tới giữa các phiên lao động thường ngày. Nhưng hiện tại nơi này vắng tanh cứ như nghĩa địa vậy. Rác rến đầy rẫy trên mặt sàn kim loại. Các con thoi toàn ký vẫn còn nhấp nháy các chương trình tin tức của hiệp hội. Có một chiếc tách nằm trên bàn trong tiệm cà phê, trên bề mặt món đồ uống vẫn còn lượn lờ từng vòng hơi nóng. Đám Con Của Thần đã sớm dọn bãi sạch sẽ trước đó được vài phút. Một cách khẳng định không thể rõ ràng hơn về lực ảnh hưởng của họ tại chốn này.

Giờ thì chúng ta hãy xem xét một chút về mặt chi tiết để thấy được cách thức mà đoạn văn này tạo ra hiệu quả về mặt bối cảnh như thế nào.

Sau khi khởi hành được cỡ nửa tiếng (Một đoạn kể, nó cho thấy rằng, người viết có thể giao tiếp với người đọc. Trong ví dụ này thì đoạn kể giúp người đọc có một hình dung khá rõ về không gian trong quá trình di chuyển bằng xe qua một đoạn thời gian ngắn động thời có tác dụng kết nối, giữ người đọc không bị xao nhãng khỏi hành động chính đang diễn ra), toa xe của chúng tôi dừng lại ở rìa ngoài một cụm nhà xưởng hoang vắng của lowColor nơi hàng ngàn công nhân từ các Khu Xếp vẫn nhộn nhịp lui tới giữa các phiên lao động thường ngày (Một mô tả dựa trên ấn tượng của nhân vật qua cái nhìn ban đầu đối với địa điểm, bao gồm sự so khớp với ký ức sẵn có, khiến người đọc hình dung ra hoàn cảnh mặc định một cách trực quan). Nhưng hiện tại nơi này vắng tanh cứ như nghĩa địa vậy (Một sự so sánh mang tính đối lập nhằm mục đích gây ấn tượng sơ khai cho thấy một hiện trường được thanh lý nhờ vào khả năng của các thành viên lực lượng Những Đứa Con Của Chiến Thần). Rác rến đầy rẫy trên mặt sàn kim loại. Các con thoi toàn ký vẫn còn nhấp nháy các chương trình tin tức của hiệp hội. Có một chiếc tách nằm trên bàn trong tiệm cà phê (Một loạt 3 hình ảnh chi tiết có chọn lọc theo phản ứng mắt thể hiện sự hiện hữu của một số đông nhân vật đang trải qua sinh hoạt thường nhật thông qua những vật thể hoặc hiện tượng bắt mắt và mang tính đại biểu: Những hình ảnh mang đậm chất khoa học viễn tưởng theo các thiết kế hiện đại. Đoạn này có chức năng mô tả kiêm giải thích về lý do tại sao một khu nhà xưởng đông đúc lại bỗng dưng vắng tanh – đơn giản là mọi người đã rời đi rất vội vã), trên bề mặt món đồ uống vẫn còn lượn lờ từng vòng hơi nóng (Chi tiết đặc tả xoáy sâu, thể hiện một cách rõ ràng khi sự chú ý của nhân vật đột ngột bị rút ngắn, ghim chặt vào vật thể đại diện cho các nhận thức về một quy trình sinh hoạt quy mô lớn bị gián đoạn đột ngột. Vai trò của nó là tạo ra một kết luận chắc chắn về mặt thời gian so với các hình ảnh trước). Đám Con Của Thần đã sớm dọn bãi sạch sẽ trước đó được vài phút (Không chỉ đơn thuần là giải thích, trên thực tế câu văn có vẻ thừa này lại chính là cách mà tác giả thể hiện mạch tư duy logic của nhân vật/người đọc khi quan sát các chi tiết trên, và cụm từ vài phút là một cách thể hiện rõ mức độ trầm trọng của trạng thái hoang vắng tại khu nhà xưởng) - một cách khẳng định không thể rõ ràng hơn về lực ảnh hưởng của họ tại chốn này (đây không phải là một sự nhấn mạnh, nó đóng vai trò diễn đạt ra kết quả đánh giá của nhân vật chính, một phác họa về mặt tâm lý cho thấy cậu ta/người đọc có được nhận thức mới về quyền lực của tổ chức Những Đứa Con Của Chiến Thần).

A vâng, trong trường hợp tác giả quá lười viết hoặc giả như không có dự định sử dụng địa điểm này để phục vụ cho các cảnh diễn kế tiếp, bản thảo cuối cùng của ông ta có thể đã được thay bằng một đoạn trông như thế này:

BẢN THẢO: Sau nửa tiếng chạy xe, chúng tôi dừng lại trước một khu xưởng vắng vẻ của lowColor vốn đã được các nhân viên tiền trạm lực lượng Những Đứa Con Của Chiến Thần dọn bãi từ trước.

Và với cách làm này, mức độ căng thẳng trong chuỗi hành động tác chiến của nhân vật và hội SoA (Sons of Ares) sẽ bị giảm đi bởi cái mà người đọc được thấy chỉ là một khu xưởng hoang vắng, nơi mà người ta rời khỏi để rồi sẽ trở lại với nhịp sống thường lệ sau đó, không tồn tại một nguy cơ nào cả. Nhưng như bạn thấy đó, chỉ với một vài dòng mô tả được thêm vào, tác giả đã dễ dàng lôi kéo người đọc vào sâu hơn trong câu chuyện qua một loạt hiệu ứng thị giác trực quan ngắn hạn và nhờ vào đó đạt được mục đích dẫn dắt người đọc từ một thiết lập này sang một thiết lập khác, khiến thiết lập đó trở nên cụ thể dễ hình dung, dùng nó để tạo ra bầu không khí khẩn trương và thúc đẩy cảm xúc của người đọc thông qua mạch truyện.

Chú ý: Trong một số truyện, các thiết lập có thể chỉ được đặt ra ở mức độ tương đối và không đóng vai trò quan trọng gì. Song với đa số các tác phẩm thành công thì các thiết lập lại đóng vai trò mấu chốt giúp người đọc có thể hiểu được các phần còn lại của một câu chuyện.

Trong một số truyện, các thiết lập có thể chỉ được đặt ra ở mức độ tương đối và không đóng vai trò quan trọng gì. Song với đa số các tác phẩm thành công thì các thiết lập lại đóng vai trò mấu chốt giúp người đọc có thể hiểu được các phần còn lại của một câu chuyện.

 

2. Làm chủ đối với địa điểm trong tác phẩm.

Bạn cần phải xem xét một cách kỹ lưỡng về câu chuyện của bạn và những gì mà nó nên chứa đựng trước khi bắt đầu. Các thiết lập sẽ giúp xác định nhân vật của bạn – Một chủ cửa tiệm hoa ở một góc phố, một cảnh sát hình sự quận 5, một người nuôi rắn sống ở nông thôn ngoại thành – Hãy làm mọi điều để đảm bảo rằng độc giả sẽ có những ấn tượng mạnh mẽ nhất về các thiết lập cốt lõi dành cho nhân vật chính.

Trong trường hợp bạn đang viết một series, bạn hãy chắc chắn rằng mình sẽ thực hiện những điều này ngay trong quyển đầu tiên theo các cách mà chúng ta đã đề cập tới ở trên. Về sau bạn sẽ có nhiều cơ hội để trau chuốt các thiết lập đó cho những cuốn tiếp theo. Ở vào giai đoạn này bạn sẽ tái sử dụng chúng như các mốc địa điểm để tạo cảm giác quen thuộc với các độc giả trước đó và “tiếp đón” những người đọc đến sau bằng cách làm mới một chút đỉnh về các yếu tố kiểu như chuyển mùa để tạo điểm nhấn về sự chuyển biến mang tính khác biệt về mặt nhận thức tâm lý của nhân vật đối với cùng địa điểm, hoặc giả bạn cũng có thể tạo mới một thiết lập mang tính tương phản nào đó – kiểu như sự kiện một con tàu lạ mới cập bến để khiến người đọc liên tưởng tới không khí thường ngày của khu cảng, hoặc tạo ra cảnh một khu nhà cao tầng mới mọc lên ngay bên cạnh đó như một chi tiết cho thấy thái độ phản ứng cụ thể của nhân vật đối với sự thay đổi tới từ thế giới mà anh/cô ta đang trải qua hàng ngày.

Bạn không viết truyện dài tập? Bạn vẫn phải ghi nhớ để biết mình phải đào sâu vào các thiết lập khi nào, ở đâu và lúc nào thì nên giữ chúng ở mức tối thiểu. Các tác giả viết thể loại Lịch Sử, Sci-fi hoặc Fantasy buộc phải có nghĩa vụ đáp ứng các độc giả trung thành, những người đã dõi theo và gắn bó với câu chuyện ngay từ đầu – họ sẽ luôn khuyến khích bạn làm giàu thêm các chi tiết trong thiết lập của mình.

3. Tránh xa các cạm bẫy thiết lập

Nhìn chung thì tốt nhất ở những đoạn mô tả ngắn thì bạn nên giảm thiểu các chi tiết chuyển đổi để đảm bảo người đọc không bị bứt ra khỏi mạch truyện đang diễn ra chỉ vì những mô tả vớ vẩn.

XÂU CHUỖI CÁC CHI TIẾT VÀO NHAU: Hãy tránh khỏi thao tác gắn kết quá nhiều tình tiết cùng loại vô một chỗ, tách chúng ra một cách linh hoạt bằng các biện pháp ngôn từ của bạn. Không phải theo kiểu:

Ngôi nhà nhỏ nằm vững chãi trên vuông đất nhỏ dọc theo sườn đồi, cổ điển nhưng trông thực hợp cảnh với vách gỗ sáng màu ghép từ những thân cây thông thẳng thớm, từng làn khói mỏng lượn lờ trên mái nhà nghiêng nghiêng…

Mà nên uyển chuyển một chút theo dạng:

Nhà Jackson không được tính là bề thế so với một số kiến trúc khác trên cùng khu đồi. Nhỏ nhưng vững chãi, ấm cúng và rất hợp cảnh. Đó là nhận xét của Remy khi nó quan sát căn nhà gỗ sáng màu được ghép từ những thân cây thông thẳng thớm nằm gọn giữa một mảnh đất chừng ba trăm thước vuông được chăm sóc bởi bàn tay tinh tế của gia chủ. Thậm chí trong bóng tối Remy vẫn cảm thấy thứ mùi ấm cúng đưa tới theo những làn khói mỏng lượn lờ đâu đó trên mái dốc. Không khí thanh bình tới độ ngay từ cái nhìn đầu tiên Remy đã nghĩ ngay rằng một ngày nào đó khi mà bản thân đã đi làm và kiếm ra đủ tiền, nó cũng sẽ đưa bà dì về vùng quê tìm một nơi như vầy để sống.

Hoặc trông tương tự thế này:

Remy ngơ ngẩn ngắm những làn khói nhẹ lảng vảng trên mái ngôi nhà nhỏ, không khỏi liên tưởng tới kỳ giáng sinh cách đây mấy năm tại khu nghỉ của bác Marcus ở mạn bắc, nhà trông cũng từa tựa như vầy. Nó vẫn nhớ như in cảnh bản thân háo hức chạy chân không trên sàn như một con chó nhỏ sau bữa tối muộn trong khi mẹ ngồi khẽ tựa người vào vách gỗ thông ấm cúng với cuốn tiểu thuyết trên tay thỉnh thoảng lại lật vài trang lấy lệ. Có lúc bà bặm môi quở trách khi ba cố tìm cách châm tẩu thuốc bằng một khúc củi đang cháy, có lúc lại kín đáo bật cười khi chứng kiến con trai hoảng hồn nhảy dựng lên chỉ vì tiếng một đụn tuyết trượt xuống từ mái dốc…

Những ngày tháng đó nó vẫn còn một gia đình trọn vẹn.

(Ở đây có hơi ngại vì tôi không thể cho phép mình tùy tiện thao tác lên một tác phẩm của người khác để làm ví dụ nên đành phải lấy một đoạn trong bản thảo tự viết vậy. Nhưng về mức độ nào đó thì tôi nghĩ mình có thể đảm đương được vụ này).

Quay lại vấn đề chính. Bạn thấy rồi đó, có rất nhiều cách để biểu diễn một thiết lập và tùy vào mục đích của việc xây dựng bạn có thể lựa chọn một cách xử lý mượt mà nhưng vẫn đảm bảo về mặt nội dung. Các chi tiết có thể được thiết lập như ví dụ thứ nhất để người đọc có được một cái nhìn toàn cảnh trùng khớp với góc độ quan sát và cảm xúc của nhân vật. Hoặc với cùng số lượng “đạo cụ” tôi sẽ dùng cho một thiết lập xa hơn, chủ đạo hơn về mặt tâm lý trong trường hợp thứ hai, tạo ra ấn tượng về cha mẹ của nhân vật Remy thông qua việc thể hiện phản ứng của từng người trong số họ với các đạo cụ xung quanh. Và trong trường hợp này tôi đã chọn cách đầu tiên bởi tôi không muốn xây dựng một thiết lập có thể khiến hình ảnh của nhân vật chính trở nên bi lụy quá độ trong mắt người đọc.

CHỈ ĐƯỜNG THEO CÔNG THỨC: Bạn không thể cứ viết ra một đoạn văn diễn tả theo kiểu lập lờ tổng quát mà trong đó nhân vật chính phải cuốc bộ trên một thứ được đặt tên đại khái là Phố Lớn để rồi từ đó đi tới Khu Thương Mại cứ như thể mọi con Phố Lớn trên đời này đều dẫn tới Khu Thương Mại vậy. Và cũng đừng cố mà cho rằng người đọc sẽ nhận ra phương hướng với những cách dùng từ lấp lửng như lên, xuống, gần với, xa hơn, vv và vv… các loại mà không bận tâm tới chuyện cho họ những dấu hiệu mang tính nhấn mạnh hơn – lên một cây cầu, xuống theo con dốc ngắn hoặc gần kề trung tâm thành phố.

Từ con phố chính, tôi cuốc bộ đến khu mua sắm ở cách đó khá xa. Do lười vận động mà trên đường đi lại phải leo dốc nên càng đi tôi lại càng thấy đích đến sao mà mờ mịt.

À vâng, phải công nhận là trên đời này có những thứ mà chỉ cần đọc sơ qua thôi cũng đã thấy không khỏe hết cả người rồi.

TÊN ĐỊA ĐIỂM: Đặc biệt là khi câu chuyện của bạn mới bắt đầu, hãy cẩn thận để không giới thiệu quá nhiều địa danh trừ khi chúng giữ vai trò quan trọng trong mạch truyện hoặc được gom nhóm lại nhằm dựng lên một hình ảnh cụ thể mà bạn chắc chắn nó sẽ đem lại một hiệu ứng rõ ràng.

Bên cạnh đó, chớ nên làm người đọc rơi vào tình trạng quá tải khi phải tập trung vô những cái tên xa lạ. Hãy chú trọng sử dụng một cái tên được xác định cụ thể thay vì làm cái việc là ra sức đặt tên cho mỗi tòa nhà chỉ vì lý do bạn biết chúng được gọi là gì. Rõ ràng thôi, sẽ là rất khác nhau khi trông vào cảnh nhân vật dạo bước bên dưới bóng tháp truyền hình – nơi gợi cho cô những kỷ niệm về hương vị của một món kem ngon được bán ở gian hàng gần đó – so với việc cô ta rảo qua một danh sách bất tận của những địa danh mang tính đại khái.

Và cũng nên cẩn trọng với việc sử dụng tên riêng của địa điểm. Chúng ta hãy xem thử một ví dụ:

Cô tiếp tục di chuyển theo các ký hiệu, ngang qua quán cà phê Hoa Nắng, rẽ trái tại một quán phở và lại tiếp tục lần theo con đường dẫn tới nhà thờ Đức Bà tới khi tìm ra được nhà của Vũ - nơi buổi họp mặt sẽ diễn ra theo quyết định của nhóm.

Bạn không thể cứ viết ra một đoạn văn diễn tả theo kiểu lập lờ tổng quát mà trong đó nhân vật chính phải cuốc bộ trên một thứ được đặt tên đại khái là Phố Lớn để rồi từ đó đi tới Khu Thương Mại cứ như thể mọi con Phố Lớn trên đời này đều dẫn tới Khu Thương Mại vậy

Trông không tồi? Nhưng trên sự thực là các tường thuật này chẳng vẽ ra được một hình ảnh rõ ràng nào hoặc tạo được tác dụng thông báo với người đọc rằng các địa điểm này là quan trọng và cần được ghi nhớ mà trên thực tế cách làm này của bạn chỉ tổ khiến người đọc bối rối vì phải tập trung vào các chi tiết vô dụng.

Vấn đề làm nên tầm quan trọng khi viết tên riêng địa điểm (Tên gọi riêng, tên doanh nghiệp) là khi một đã xuất hiện trong tác phẩm, cái tên đó sẽ có xu hướng được tái hiện về sau và thể hiện một mức độ quan trọng nào đó (thường thì tiềm thức của người đọc thường cố tạo ra sự liên quan giữa những cái tên thông qua việc xếp chúng vào cùng những nhóm thể hiện điểm tương đồng) trừ trường hợp bạn chỉ đơn thuần là sử dụng nó vào một thiết lập hình ảnh gây ấn tượng mạnh.

CHIA SẺ VÔ TỘI VẠ: Trong việc viết truyện, điều mà chúng ta làm chính là thể hiện được nhiều điều nhất có thể chỉ với số lượng thông tin ít nhất có thể. Điều này có nghĩa gì? Nó có nghĩa là cái mà bạn nên làm không phải là tàn phá cuộc đời của người đọc bằng cách nhồi tất cả mọi thứ kiếm được trong quá trình thu thập dữ liệu viết vô cái óc của họ, bạn phải biết cách dè xẻn trong việc sử dụng tài nguyên.

Chú ý: Tình trạng thông tin quá nhiều chính là một trong những bẫy rập vào loại cực kỳ nguy hiểm đặc biệt là đối với các những người viết thể loại Steampunk (Cơ Khí), Fantasy và Sci-fi. Trên phương diện thiết lập chi tiết, hãy đảm bảo rằng bạn biết người đọc sẽ phải tập trung vào điều gì để quá trình hòa nhập với câu chuyện của họ được diễn ra theo cách ấn tượng hơn cả.

Bạn hãy nhớ rằng, một người đọc tiếp nhận hầu hết các tình tiết một cách tự động và chứng kiến các nội dung của câu chuyện diễu qua trong đầu họ. Công việc của một người viết chính là cung cấp các “nhiên liệu” chỉ ở mức độ vừa đủ để vận hành quá trình này và sau đó tập trung hơn vào phần tường thuật nội dung.

Cũng giống như các thành tố khác trong kỹ thuật viết truyện, các thiết lập buộc phải tuân thủ theo cốt truyện, chúng ta không được có thỏa thuận “xé rào” nào trong vụ này.

4. Khiến các thiết lập trở nên sống động hơn.

Khả năng sáng tạo cũng như mô tả ra được một khung cảnh tuyệt vời tới mức có thể dựa vào nó như một lợi thế ngầm cho phép nắm bắt được trí tưởng tượng của các độc giả - đây chính là mục tiêu chủ yếu mà một tác phẩm hay cần đạt được.

Sống động?

Giờ thì chúng ta hãy thêm thắt vài điều vào để có được một khái niệm rõ ràng hơn, cái gọi là một khung cảnh tuyệt vời ở đây sẽ thể hiện ra sự độc đáo, gợi cảm và đáng nhớ mà nếu người viết tìm hiểu và nghiên cứu kỹ càng các thiết lập của nó để rồi sau đó sẽ thông qua các kỹ năng viết để thực hiện việc mô tả. Nó sẽ lưu lại trong trí nhớ người đọc suốt hành trình còn lại của câu chuyện, thậm chí còn hơn cả vậy.

Người ta có thể thông qua một thiết lập sinh động để xử lý được số lượng mục tiêu gấp hai hoặc ba lần so với cách làm thông thường. Vậy tại sao chúng ta lại cứ phải lãng phí ngôn từ quý báu của mình chỉ để hoàn thành một nhiệm vụ đơn lẻ nào đó trong diễn biến truyện đây? Thay vào đó bạn hãy luôn tìm kiếm các điều kiện cụ thể để có được sự liên hệ giữa các mục tiêu cần giải quyết với nhau, để thực hiện điều này bạn hãy thêm vào các chi tiết về mặt cảm quan, đặc tính nhân vật, bối cảnh nhân vật tương quan và cho phép nó tác động với một đoạn khác chứa thiết kế tương tự như một dạng phép thử theo nhiều định hướng.

(Bối cảnh nhân vật: Thường được gọi là Backstory – là các thiết lập chi tiết về tiểu sử/bối cảnh gắn liền với nhân vật, Sự tồn tại của backstory giúp giải quyết rất nhiều vấn đề trong việc mở rộng câu chuyện, giải thích lý do của việc định hình nhân vật, là tư liệu triển khai các chi nhánh liên quan mà đôi khi có thể dựa vào đó để mở ra một bộ thiết lập hoàn chỉnh chi tiết về một giai đoạn lịch sử, một môi trường sống, một nguyên lý học thuật trụ cột… vv và vv… Ứng dụng thường thấy nhất của backstory chính là các phần bonus như phần ngoại truyện, bản chú giải… hoặc làm cơ sở của các câu chuyện khác trong cùng hệ thống bối cảnh).

Bằng cách tìm hiểu về những thiết lập mà bạn đọc từ tác phẩm của các tác giả khác – những người đã thỏa mãn bạn bằng sự chăm chút dành cho công đoạn thiết lập và cả những người đã khiến bạn hụt hẫng vì cơn thèm khát các tình tiết mang tính khắc sâu. Bạn hãy hãy học hỏi từ cả hai để có thể tự mình rút ra được phương pháp riêng lưu lại ấn tượng về câu chuyện trong tâm trí người đọc mãi mãi.

Và, một thiết lập thể hiện ra được sức sống khi nó không gây ra sự vấp váp đối với trải nghiệm của người đọc trong quá trình thưởng thức câu chuyện. Nó phải được nhận ra trong ngữ cảnh mà một đoạn văn cố tình thể hiện. Kiểu như để cho một món nội thất trong căn phòng tạo thể hiện sự ảnh hưởng rõ rệt đối với cảnh diễn xuất thì bạn phải làm mọi điều để người đọc nhận ra điều đó. Nếu sự diễn đạt của bạn chỉ dừng ở mức khiến người đọc biết được trong phòng có đồ vật ABC này nọ thì tốt nhất bạn nên xem lại vấn đề trong cách dùng từ của mình đi.

Bạn không nên cho rằng thiết lập chỉ là một thứ gì đó đơn giản được dùng để mô tả một gian phòng, một công trình kiến trúc hay một môi trường mà trong đó các nhân vật của bạn tiến hành diễn xuất theo mạch truyện tạo sẵn. Nó đáng được bạn coi trọng hơn thế rất nhiều.

Ngoài ra cũng cần nói thêm một chút, các trường hợp áp dụng một Thiết Lập Không Đầy Đủ đôi khi sẽ tạo ra ảnh hưởng trông như thể bạn táo tợn tới tham dự một sự kiện trao giải danh giá chỉ với nửa bộ đồ trên người vậy. Đương nhiên bạn có thể làm thế, người khác có thể dị ứng mà bỏ qua cách làm này, song với việc thấu hiểu và vận dụng các thiết lập để tạo ra những hiệu quả tốt nhất trong quá trình tạo dựng nên câu chuyện, cho dù bạn viết ra sao đi nữa thì cơ hội để thổi sức sống từ các trang viết của bạn vào lòng độc giả vẫn luôn tồn tại.


CHỦ ĐỀ GẦN ĐÂY:

Bình luận  Chưa có bình luận nào dành cho “Sức mạnh tiềm ẩn của Thiết Lập”
    Copyright Silver Tracer - All Graphics and Scripts by Morning's Ears