Dũng dắt bạn gái đổ xuôi mái rừng, xuống con suối rộng. Trên đường đi Hương Giang kể cho Dũng nghe nguyên do cô có mặt ở đây.
Sau lần chia tay Dũng vào chiều mồng một Tết hôm ấy,
Hương Giang trở lại trường học. Cô bé chưa kịp biên thư cho Dũng thì trường bị bom cháy trụi. Thầy Khánh dạy văn, thầy Khuyên dạy lý hóa cùng năm học sinh bị sát hại. Trường cấp tốc chuyển đến một địa điểm khác. Đến nơi tản cư mới chưa ấm chỗ thì mẹ Hương Giang mắc bệnh thương hàn, chạy chữa thuốc thang không khỏi, bà qua đời. Gia đình Hương Giang lâm vào cảnh khốn quẫn. Hương Cầm xin ra dạy cấp một. Còn Hương Giang được ông chú ở Huyện đội xin cho đi học Cao đẳng sư phạm. Cô bé đang sửa soạn lên đường thì một tai họa khác lại giáng xuống.
Bấy giờ giặc Pháp đang dốc sức mở rộng vùng chiếm đóng. Chúng tung gián điệp, biệt kích vào hậu phương ta để thu thập tin tức, tuyên truyền chống phá Cách mạng, chỉ điểm cho máy bay bắn phá cơ quan, kho tàng, nơi bộ đội ta đóng quân...
Hôm ấy Hương Giang ngồi ôn bài dưới một gốc đa cổ thụ, cạnh một ngọn núi đá. Cô bé đang mải chăm chú vào bài học thì bốn chiếc máy bay cánh quạt ập đến. Cô bé chỉ kịp nhảy xuống chiếc hầm cá nhân gần bên thì bom đã nổ vang rền. Có lẽ phải tới mười lăm, hai mươi phút ném bom và bắn phá, khói lửa bốc lên mù mịt, máy bay giặc mới chịu ngừng hoạt động. Hương Giang chưa hoàn hồn đã bị du kích lôi lên khỏi hàm. Người ta khám trong túi xách, trong người Hương Giang và thấy một chiếc gương tròn, một mùi xoa trắng. Người ta tra khảo lai lịch cô bé. Cô bé cứ sự thật khai ra. Họ Tôn Thất, bố bị giặc bắt đi lính. Mẹ tản cư và đã mất. Có ông chú ở Huyện đội... cô bé bị kết tội làm gián điệp chỉ điểm, bị lôi ra chợ xét xử. Bấy giờ cô bé mới biết trận oanh tạc của máy bay giặc đã thiêu hủy toàn bộ khu kho quân lương, giết chết hai chiến sĩ gác kho, hai nhà dân bị phá hủy và mười người đi gieo lúa nương về đang ăn cơm trưa cũng bị bỏ mạng.
Trong nỗi căm thù khó kìm nén, mọi người dồn giận dữ vào đứa con gái xinh đẹp thuộc dòng dõi vua chúa "cam tâm làm gián điệp, chỉ điểm cho giặc" kia. Người ta đồng thanh hô "đả đảo" và nhất loạt giơ tay biểu quyết xử bắn kẻ phản bội Tổ quốc.
Một trung đội Vệ quốc quân đóng trong làng cũng có mặt trong buổi tối xử án ấy. Nhiều chiến sĩ thấy rõ nỗi oan của cô bé. Nhưng trong tình cảnh khói lửa chưa tắt, hàng chục người bị sát hại chưa chôn cất, ai dám đứng ra bênh vực kẻ bị khép tội làm gián điệp, chỉ điểm? Các chiến sĩ đưa mắt nhìn trung đội trưởng của mình. Còn trung đội trưởng thì đang nhìn cô bé tội nghiệp, và căng óc nghĩ cách cứu cô. Trong không khí sôi động, anh trung đội trưởng bước ra khỏi đám đông. Mọi người im lặng chờ xem vị chỉ huy trẻ ấy định nói gì. Trung đội trưởng Vệ quốc quân với lời lẽ hùng biện, anh vạch tội kẻ phản quốc gay gắt hơn cả những lời buộc tội của du kích khiến các chiến sĩ của anh vừa kinh ngạc, vừa thất vọng, còn dân làng thì hoan hô như sấm. Cuối cùng anh đề nghị:
- Thưa các vị lãnh đạo, thưa bà con. Ví thử trong lúc máy bay đang bắn phá mà thấy kẻ kia đang làm ám hiệu thì ai cũng có quyền bắn bỏ. Nhưng nay kẻ phản bội đã nằm trong tay ta. Ta có cấp trên, có pháp luật, vả chăng giết kẻ kia là tự ta bịt kín mọi đầu mối. Hãy đưa tên phản bội kia về chiến khu. Hãy bắt nó phun ra những tin tức ta đang cần. Thưa bà con, nếu được bà con ủy thác, trung đội Vệ quốc quân chúng tôi xin nhận trách nhiệm giam giữ kẻ có tội từ giờ phút này, và sáng mai sẽ tức tốc cho người điệu nó về chiến khu...
Cử tọa im lặng trong giây lát, rồi bỗng tiếng vỗ tay vang lên như sấm dậy. Tối ấy Hương Giang được chuyển về giao cho trung đội Vệ quốc đoàn canh giữ. Sáng hôm sau đích thân trung đội trưởng, cùng một chiến sĩ nhân có công tác trên huyện, đưa Hương Giang về chiến khu. Trên đường đi, các anh bị bom giặc giết hại như Dũng đã biết.
Câu chuyện Hương Giang kể gieo vào lòng Dũng bao nỗi ray rứt, trắc ẩn. Nó hối hận vì không hiểu đúng mức quan hệ giữa Hương Giang với anh trung đội trưởng Vệ quốc đoàn đã hy sinh. Lần đầu tiên trong đời nó nhận ra rằng Cách mạng không chỉ có hào hùng, chính nghĩa, mà đôi khi còn có cả bi ai và oan khuất nữa, oan khuất vì nhầm lẫn và biết đâu chẳng có cả oan khuất vì những tà tâm? Ngay như chuyện tù binh Nhân chẳng hạn, ranh giới thật hư quả khó phân biệt trong chốc lát. Nó chợt nhớ lại lời bố thường căn dặn: "Phải thận trọng khi xét đoán lỗi lầm của người khác", và tự nhủ thầm bố đã nói đúng.
Câu chuyện đã kết thúc, nhưng hình ảnh Hương Giang bị trói đứng giữa chợ đêm lập lòe ánh đuốc, nghe mọi người phán quyết số phận của mình mà không được quyền minh oan, cứ chập chờn trong đầu óc Dũng mãi.
Tiếng nước suối rào rạt bỗng xua đi những suy nghĩ mông lung của Dũng.
Con suối kia rồi! Lòng suối rộng như thể một con sông, nước chảy ào ạt tràn qua các khối đá nhấp nhô sát mặt nước.
Dũng và Hương Giang đi xuôi theo suối một đoạn. Giữa suối có hai tảng đá phẳng như hai mặt bàn to, nằm sát nhau, giới hạn ngăn cách chỉ già một bước. Dũng chỉ một trong hai tảng đá nói với Hương Giang:
- Em ngủ trên tảng đã kia!
- Sao lại ngủ giữa suối? Còn anh?
- Bây giờ làm chòi trên cây không kịp. Mà ngủ dưới đất thì không an toàn. Anh sẽ ngủ ở tảng đá bên cạnh.
- Em ngủ một mình à? - Hương Giang hỏi rất tự nhiên - Em sợ lắm, mà việc gì phải thế?
Sao lại không phải thế? Có anh ngay cạnh thì em sợ gì nào?
Hương Giang nhìn dòng suối đang sôi réo, lưỡng lự:
- Suối có sâu không anh? Nước chảy chóng cả mặt thế kia! -
Hương Giang mỉm cười nhớ lại cảnh suýt bị chết đuối, được Dũng cấp cứu hôm nào, mặt hơi bừng lên vì thẹn - Sợ anh lại phải cấp cứu như dạo nọ.
Dũng nói át đi:
- Nói nhảm! Nước chảy thế thôi, chứ không sâu đâu. Với lạiem biết bơi rồi cơ mà? Nhưng để anh lội thử.
Dũng cởi quần áo ngoài khoác lên cổ, mặc độc chiếc quần đùi, lội ra tảng đá. Nước suối chỉ ngập chưa quá đầu gối. Nó quét sạch mặt hai tảng đá, rồi gọi Hương Giang:
- Lội ra đây!
Hương Giang chần chừ:
- Không, em sợ lắm! Ướt hết lấy gì mà thay? - Đừng sợ, xắncao quần lên, không ướt được đâu!
- Không, em ngủ trên bờ vậy.
Dũng lo lắng bảo:
- Không được đâu! Lúc nãy em không nghe hổ và chó sói gàoà?
- Kệ chúng nó! - Hương Giang bướng bỉnh, mặc dù lúc nàymới nghe tiếng hổ gầm đã mặt xanh mày xám. Em không lội được đâu.
- Anh dắt vậy!
- Dắt cũng ướt! Em không có áo quần để thay.
Thật tội nghiệp. Cô bé bị bắt khi đang ngồi học bài, rồi bị "giải" đi luôn mà. Chỉ một bộ quần áo trong người, lỡ ướt hết thì làm sao? Anh chàng Dũng thông minh là thế, mà bây giờ mới chợt hiểu. Nó nói:
- Có cách rồi! Đợi anh.
Dũng lội trở vào bờ, xách dao chui lên mái rừng. Một lúc sau nó lôi về một sợi song dài. Một đầu sợi song buộc vào thân cây bên bờ suối, cầm đầu kia, nó lội ra buộc neo vào tảng đá dành cho Hương Giang. Nó lại lội trở vào bờ, bảo Hương Giang:
- Bây giờ thì em bám vào sợi song mà ra tảng đá. Anh đi kiếmít củi về nhóm lửa.
Dũng lại xách dao lên mái rừng. Chờ cho Dũng đi khuất Hương Giang mới cởi quần áo ngoài khoác lên cổ, lội nhanh ra tảng đá. Thì ra cô bé lội không đến nỗi tồi. Hương Giang buông sợi song, bám vào tảng đá, sắp leo lên, thì bỗng tiếng Dũng reo:
- Giỏi quá! Hoan hô Hương Giang!
Hương Giang giật thót, ngồi thụp xuống. Tưởng Hương Giang ngã, Dũng hốt hoảng định lội ra. Nhưng anh chàng nhanh nhảu đoảng bị cô bé ngăn lại ngay:
- Đừng ra! Em tắm một lúc. Anh đi kiếm củi cơ mà. Sực nhớ"nhiệm vụ" đi kiếm củi, Dũng cười xòa, nói:
- Xin lỗi nhé! Bây giờ thì yên trí rồi, đi kiếm củi đây. Thực ralúc nãy Dũng sợ để Hương Giang ở lại một mình, lỡ sẩy chân thì hối không kịp. Con suối này chỗ nước chảy thì nông, nhưng phía dưới là cái vũng rộng, nước lặng, hẳn là vực sâu. Nghĩ thế, nó nấp vào bụi, chờ cho đến lúc Hương Giang bám được vào tảng đá mới yên tâm. Không biết Hương Giang có hiểu cho không hay lại ngỡ...
Lần này Dũng lên mái rừng hơi lâu, đến nỗi Hương Giang đã đâm lo. Cô bé đứng lên, nhìn mái rừng, định cất tiếng gọi.
Nhưng kìa, Dũng đang lễ mễ vác về một bó củi to.
Trên tảng đá dành cho Hương Giang, bếp lửa đã được nhóm lên. Sau một ngày căng thẳng, mệt mỏi, giờ đây hai người bạn hoàn toàn bình tâm, ngồi sát bên nhau chia sẻ giây phút hạnh phúc thanh bình hiếm hoi.
Gói thịt lợn rừng còn đủ cho hai đứa ăn, nhưng đã thấm ướt nước suối. Dũng cời than nướng lại, đưa cho bạn:
- Ăn đi! Chắc em chưa bao giờ được ăn no thịt lợn rừng nướng.
- Cám ơn anh! - Hương Giang nhận gắp thịt nướng, nhìn Dũng trìu mến - Ước gì chúng mình được gần nhau mãi mãi...
Gói thịt lợn rừng nướng hết nhẵn. Con đói cồn cào đã bị đẩy lùi. Đôi mắt Hương Giang đã ríu lại. Cô bé khẩn khoản: Anh ngồi với em một lúc nhé! Em chợp mắt một lát.
Hương Giang tin cậy gieo mình xuống tảng đá, chốc lát đã nghe thấy tiếng ngáy nhè nhẹ. Dũng cầm cành lá khẽ đuổi muỗi cho cô bé. Chừng thấy Hương Giang đã ngủ say, với lại cơn mỏi mệt và buồn ngủ không sao cưỡng lại được nữa, Dũng đứng lên bịn rịn, nhảy sang tảng đá của mình. Ngồi một lúc, nhìn động tĩnh bốn bề, rồi Dũng cũng gieo mình xuống tảng đá, ngủ thiếp đi.
Đêm về khuya, lửa bếp đã tàn. Rừng đêm yên tĩnh. chỉ có ánh sao trời tỏa xuống khoảng không của dòng suối chứng kiến cảnh hai người bạn, hai thiếu niên - một trai một gái - nằm trên hai tảng đá kề nhau đang thanh thản yên giấc.
Một tràng tiếng cú kêu vang vọng tận giấc mơ, khiến Hương Giang tỉnh ngủ. Chưa bao giờ Hương Giang lại nghe một giọng cú kêu như thế. Giọng con cú già lạnh toát, huyền ảo, xa vời, chết chóc, kêu đổ dài: "chúc cù rù... chúc cù rù..."
Tiếng cú kêu rởn cả tóc gáy, gan phổi Hương Giang quạt lên, tim đập thình thịch như sắp nhảy ra khỏi lồng ngực. Cô bé ríu lưỡi không dám kêu, co cẳng nhảy phóc sang tảng đá bên kia với Dũng.
Sau phút hốt hoảng, tiếng cú lại đã tắt, và hình như ngồi sát bên người bạn trai can đảm, Hương Giang bình tĩnh hơn. Không muốn quấy rầy làm mất giấc ngủ của Dũng, Hương Giang rón rén nằm xuống cạnh bạn.
Một cánh chim hay cánh dơi gì đó không rõ bay lướt qua trên mặt mát lạnh. Có thể hơi thở thư thái của người bạn trai dũng cảm và bình tĩnh đã xua đi con sợ hãi của Hương Giang, cô bé nhắm mắt lại, thở đều đều, thiu thiu ngủ. Nhưng cô bé còn mơ mơ, màng màng thì...
Có tiếng "hừng hực" giọng cổ từ mái rừng vọng xuống mỗi lúc một gần như thể thú dữ đang săn mồi.
Hương Giang mở mắt nhìn vào bờ. Trong ánh sao mờ, cô bé nhìn thấy một khối đen sì - một con thú - đang chờm chân xuống mép nước. Con thú chần chừ trong chốc lát, rồi nhảy phăng xuống suối, bơi về phía hai tảng đá.
Hương Giang không kìm được nữa, quay phắt lại, ôm chầm lấy Dũng. Dũng giật mình tỉnh giấc, ngái ngủ hỏi:
Ai thế-?
Theo bản năng, Dũng cổ rụt tay ra khỏi vòng tay Hương Giang. Mớ tóc dài phủ lên mặt Dũng, cùng với tiếng thì thầm:
- Có hổ!
Dũng tỉnh hẳn. Nó nhận ra một mùi thơm rất nhẹ, rất lạ, không phải là mùi nước hoa mà dìu dịu, kín đáo như mùi hoa dẻ, Dũng khể bảo:
- Hương Giang, đừng cuống quýt!
Dũng nhẹ nhàng gỡ tay Hương Giang ra, ngồi dậy, giật lấy khẩu súng. Hương Giang cũng ngồi dậy. Cô bé vừa nói vừa chỉ khối đen đang lao phong phóc trên mặt suối:
- Kìa, nó kia!
Dũng hướng nòng súng về phía con thú đang bơi mỗi lúc một gần đến chỗ hai tảng đá. Nó toan siết cò súng, thì bỗng thở phào, đặt súng xuống, nói giọng xúc động:
- Con Sói Lửa! Suýt nữa thì ân hận suốt đời!
- Con chó sói của anh ấy à? Anh bảo nó đuổi theo con nai cơmà? -
- Bây giờ nó quay về với chúng mình! Sói Lửa, êu... êu... ều...
Con Sói Lửa được cổ vũ phóng rất nhanh như ném thia lia trên mặt nước. Chỉ phút chốc nó đã gác mõm lên tảng đá.
Dũng và Hương Giang xúm vào giúp sức vực con Sói Lửa lên tảng đá. Mặc kệ con chó đang ướt sũng, Dũng ghì đầu nó vào lòng, thổn thức:
- Thế là chú mày lại trở về. - Rồi chỉ Hương Giang, Dũng nóivới con Sói Lửa - Hương Giang bạn tớ đấy, nhớ không? Chúng mình cùng bảo vệ cho Hương Giang nhé! .
Hương Giang âu yếm đặt tay lên đầu con Sói Lửa. Con chó rừng chừng như vẫn còn nhớ Hương Giang, khẽ rùng mình, rên ư ử nũng nịu. Nó cọ đầu vào chân cô bé, đuôi ve vẩy trìu mến.
Dũng dắt tay Hương Giang nhảy sang tảng đá dành cho cô bé. Nó nhóm lại bếp lửa. Ngọn lửa bừng lên, sáng rực.
Nét mặt Hương Giang rạng rỡ đôi mắt long lanh chan chứa hạnh phúc và hân hoan nhìn Dũng.
Con Sói Lửa rũ nước cho khô lông, rồi nhảy sang với chủ. Nó rón rén nằm xuống cạnh Hương Giang, ngoan ngoãn cho cô bé vuốt ve cái đầu sói xù lông kiêu hãnh.
Dũng và Hương Giang ngồi sát bên nhau một lúc, tay nắm tay im lặng. Có lẽ cả hai đang cùng theo đuổi một ý nghĩ, đang đắm say một niềm vui...
Dũng phá tan sự im lặng, hỏi đột ngột:
- Em có mách chú Vân không?
Hương Giang quay lại nhìn Dũng:
- Mách gì cơ?
- Chuyện chúng mình... nói thế nào nhỉ... chúng mình sống bên nhau qua đêm giữa rừng... Người lớn họ cấm đấy.
Hương Giang cười:
- Sao mà mách? Anh sợ à?... - Dừng một lát cô bé nói giọng đầy thán phục - Anh là chàng trai đáng tin cậy. Em nói chân tình đấy. Em sẽ nói với ba em và chú Vân như thế.
Hương Giang nắm tay Dũng chặt hơn, kéo về phía mình, định ấp lên ngực, chỗ trái tim đang đập rộn ràng. Nhưng rồi cô bé chợt hiểu, buông tay bạn ra.
- Cám ơn em - Dũng đứng lên - Ngủ đi! Anh về chỗ đây. Bây giờ không sợ gì nữa đâu.
Không đợi Hương Giang trả lời, Dũng nhảy phóc sang tảng đá của mình. Hương Giang ngỡ ngàng hỏi với theo:
- Anh làm sao thế? Giận em à? Không! Ngủ đi em gái cưng ạ,đừng nghĩ linh tinh.
Dũng không sao ngủ được. Hương Giang cũng vậy. Nhưng cả hai cố giữ gìn, không cho bạn biết mình còn thức. Cả hai vừa thầm ao ước giá hai tảng đá xích lại gần hơn, lại vừa muốn khoảng cách giữa chúng lùi ra xa hơn.
Nhưng rồi Dũng ngồi dậy, đến bên mép tảng đá nhìn sang Hương Giang:
Hương Giang vẫn nằm yên, giọng nhẹ nhàng:
- Anh Dũng ngủ đi.
- Anh ngủ đây!
Dũng đáp, rồi trở lại chỗ nằm của mình. Nó nằm thao thức một lúc lâu, chợt thấy Hương Giang ngồi dậy, đến bên mép nước. Nó bảo:
- Hương Giang, khéo ngã đấy!
Dũng nhỏm dậy định ra dắt Hương Giang, thì cô bé đã trở về chỗ nằm của mình. Lần này nữa, cho dù giới hạn giữa hai tảng đá chỉ già một bước chân, nhưng cả hai không ai dám vượt qua.
Trời sắp sáng. Dũng không đủ sức giam mình trên tảng đá nữa, liền nhảy sang với Hương Giang. Đến bên bếp lửa, nó cho thêm ít củi vào lửa.
Hương Giang ngồi dậy, thẫn thờ giây lát rồi rón rén đến bên bếp lửa, ngồi xuống cạnh Dũng:
- Anh Dũng sợ Hương Giang cảm lạnh à?
Anh sợ Hương Giang lại giật mình hốt hoảng như lúc nãy.
- Cám ơn anh!
Mấy que củi bén lửa nổ lét đét, rồi cháy bùng lên. Bóng tối run rẩy lùi ra xa.
Bỗng con Sói Lửa dựng ngược lông gáy, lông lưng, gừ lên. Gì thế này? Biệt kích à? Dũng giật lấy súng, tay trái tỳ lên đầu gối trong tư thế quỳ bắn, hướng nòng vào bờ. Nó hồi hộp dặn Hương Giang:
- Giụi lửa đi! Nếu có biệt kích em lội vào bờ trước, anh sẽ theosau. Đừng hốt hoảng.
Con Sói Lửa vừa gừ, vừa xích lại gần chân chủ. Có lẽ trên bờ có thú dữ chứ không phải biệt kích.
Ngọn lửa lụi dần, nhờ thế Dũng nhận ra hai đốm sáng vàng ệch trên bờ đang chòng chọc nhìn hai đứa. Hổ - Dũng nói với Hương Giang - Đừng giật mình nhé, anh bắn đây! -
Trời tối, rất khó lấy đường ngắm, Dũng đưa áng chừng mũi súng vào giữa hai đốm sáng, bóp cò. Tiếng súng nổ vang, nhưng trượt. Con hổ gầm lên, bỏ chạy. Dũng tặc lưỡi:
- Hoài của, mất một viên đạn. Thôi, đốt lửa lên được rồi!
Hương Giang cho củi vào bếp. Ngọn lửa lại bùng lên.